|
|
|
| Juli 2025 | Nr 1 |
 |
|
|
 |
|
| OnderGrondig: nieuws voor overheden |
De nieuwsbrief ‘OnderGrondig’ wordt jou aangeboden door de Geologische Dienst van Nederland, onderdeel van TNO. Als beheerder van informatie uit en over de ondergrond geven wij je graag een kijkje in onze keuken.
Lokale en regionale overheden staan voor grote uitdagingen op het gebied van de energietransitie, klimaatadaptatie en ruimtelijke ordening. De ondergrond speelt hierin een cruciale rol. Betrouwbare kennis en informatie over de ondergrond is daarom onmisbaar; van beleidsadvisering en het maken van weloverwogen keuzes tot aan de uitvoering van nieuw beleid.
‘OnderGrondig’ informeert over actuele inzichten, praktijkvoorbeelden en innovaties voor het gebruik en beheer van de Nederlandse ondergrond. In deze editie nemen we jou mee in de toegevoegde waarde van ondergrondgegevens.
|
|
|
|
|
| Wegwijs in ondergrondgegevens |
Toegang tot actuele en relevante gegevens helpt beleidsmakers om verschillende opties zorgvuldig tegen elkaar af te wegen en de haalbaarheid van hun keuzes beter te onderbouwen. In ideale omstandigheden is belangrijke informatie altijd op tijd beschikbaar, in de praktijk is dat vaak anders.
Hoe kom je als beleidsmedewerker aan de juiste informatie? Wat doe je als je door de bomen het bos niet ziet, of als je stuit op een ‘witte vlek op de kaart’?
In deze nieuwsbrief delen jouw collega’s hun ervaringen. Lees, hoe zij omgaan met hun informatiebehoefte, welke producten en bronnen zij gebruiken, en hoe beschikbare ondergrondgegevens in hun behoefte voorzien. |
|
|
|
| |
 |
|
| Door de bomen het bos weer zien: van veel en complexe naar gebiedsgerichte data |
Hoe benut je de ondergrond en het grondwater, op een veilige en verantwoorde manier - voor zowel drinkwaterwinning als duurzame warmtevoorziening?
Voor de provincie Utrecht is dit een belangrijk vraagstuk. Om goed onderbouwde keuzes te kunnen maken, heeft de provincie behoefte aan een gebiedsgerichte driedimensionale visualisatie van de ondergrond.
Hoewel de benodigde ondergrond- en grondwatergegevens publiek beschikbaar zijn, gaat het om grote hoeveelheden data die vaak technisch en complex van aard zijn. In samenwerking met de provincie Utrecht heeft TNO-GDN deze data vereenvoudigd en - op basis van de informatiebehoefte - een selectie gemaakt van relevante gegevens.
Het resultaat is een dataset met feitelijke informatie over de ondergrond en het grondwater, afgestemd op de behoefte van de provincie. De dataset helpt bij het visualiseren van de ondergrond. Ook biedt het waardevolle input voor keuzes over het benutten van de ondergrond, bijvoorbeeld voor drinkwaterwinning of warmtevoorziening.
Landelijk toepasbaar
Het ontwikkelproces van de dataset biedt handvatten voor een vergelijkbare gebiedsgerichte aanpak van ondergrond en grondwater. TNO-GDN heeft hiervoor een script ontworpen waarmee overheden efficiënt en reproduceerbaar een eigen dataset kunnen opzetten, gericht op de lokale of regionale situatie.
Marian van Asten is beleidsadviseur bij de provincie Utrecht en als projectleider betrokken bij dit ontwikkelproces. Haar ervaring en aanbevelingen deelt ze graag.
Wil je meer weten over gebiedsgerichte, driedimensionale visualisatie van de ondergrond? |
|
|
|
| |
 |
|
| Data-arme gebieden, de zogenaamde ‘witte vlekken op de kaart’ |
De provincie Noord-Brabant zet in op het stimuleren en versnellen van aardwarmtewinning (geothermie). Daarbij speelt kennis, onder meer van de ondergrond, een cruciale rol.
Erik Heskes, projectleider ondergrond bij de provincie Noord-Brabant, vertelt hoe de ‘witte vlekken op de kaart’ worden ingekleurd door het inwinnen van nieuwe gegevens in data-arme gebieden binnen de provincie.
Nieuwsgierig naar zijn verhaal over de rol van ondergronddata bij het versnellen van geothermie? |
|
|
|
| |
 |
|
| Nieuwe ondergronddata vanuit de lucht |
Vanaf augustus 2025 starten helikoptervluchten met meetapparatuur boven delen van Noord-Brabant, Zeeland, Zuid-Holland, Noord-Holland, Friesland, Groningen en Drenthe. De metingen die vanuit de helikopters worden verricht geven inzicht in het zoutgehalte van het grondwater en de ligging en dikte van kleilagen, tot wel 200 meter diep. De helikoptermetingen worden in het project FRESHEM-NL uitgevoerd.
De resultaten zijn voor onder meer agrariërs en water- en natuurbeheerders belangrijk. Ze bieden meer inzicht in verantwoord en duurzaam waterbeheer. |
|
|
|
| |
| Contact |
| Wil je reageren op deze nieuwsbrief, een vraag stellen of heb jij een onderwerp dat je graag in een volgende editie terugziet? Stuur een mail aan geologischedienstnederland@tno.nl. Wij helpen je graag en staan open voor suggesties. |
|
|
|
| |
 |
|
|
|
|
| De nieuwe uitgave “Geology of The Netherlands” is gepubliceerd! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Donderdag 9 oktober | Nationaal Warmte Congres 2025 | Eindhoven. Zien wij je daar? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
